“Bir musibet, bin nasihatten iyidir”
Niçin yerde,
Nasıl darda,
Nerde elde,
Ne zaman evde kalsak!
Kulakta bir nebze olsun, nasihatin kırıntısı kalmışsa işimiz kolay.
Zaten!
Dardan, yerden ve elden ırak olmanın yolu da, nasihatin adresi ve doğruluğudur.
Yoksa;
Deyim gelir, sizi alnınızın çatısından vurur.
Korona virüs (covit-19), insanlığın bu asırda gördüğü en büyük musibet.
Yıllarca anlatsan, öğüt versen, misallesen, gözünün içine sokarak emsaller göstersen!
Bu covit-19 belasının verdiği dersi, kimse veremezdi.
Mektep, medrese, üniversite, ne okursan oku! ne olursan ol.
Bir virüs karşısında nafilenin ne demek olduğunu ancak görünce anlıyorsun.
Nasihatin değil, paranın döndüğü ülkeler bile bunu gördü ve utandı.
Bu Korona,
Bu belâ Covit-19.
Milyonlar,
Milyarlar ayarındaki nasihatlerden üstün ve etkili bir belâ.
XXX
Avrupa ve birçok etkili yetkili ülkenin temizlik konusunda sınıfta kaldığını bir çoğumuz biliyorduk.Tuvaletlerinde musluk olmadığını, su değil peçete kullandıklarını yakın tarihten ben de biliyordum.
Beş yıldızlı otellerinde tuvalet musluğu yoktu meselâ?
Yıllar önce boklarını pencerelerden boca ettiklerini,
Sıçtıklarını camdan attıklarını ben demiyorum, kitaplar yazıyor.
Şemsiyeyi de bunun için icat ettiklerini, ben bilmiyorum, tarih biliyor.
Bu ülkelere ve sözüm ona batıya karşı.!
İnancı, kültürü, temizliği ile fersah fersah önde olduğumuzun dışında?
Türkiye olarak tek mahcubiyetimiz olsa olsa, iyi bir el yıkamanın ayırdına yeni yeni varıyor olmamız.
Ülkemiz,
Sosyal mesafeyi okulda değil, okullar kapandıktan sonra, uzaktan eğitimle öğrendi.
Civciv’in sadece yumurtadan değil, covit’ten de çıkacağını yeni anladı.
Gülme komşuna gelir başına örneği de, enteresan bir biçimde gençlerin gözünü aldı, yüzünü kızarttı.
Korona virüs tedbirleri kapsamında 65 yaş ve üstü yaşlılara verilen sokağa çıkma yasağını,
Alay, istihza ile sözüm ona marifetli parodilere çeviren gençler,
Musibet/nasihat denkleminden notlarını, hicap duyarak net bir şekilde aldılar.
20 yaş ve altına gelen sokağa çıkma yasağı,
Hem virüse karşı önlem,
Hem de “haddini bil lan” mecazi uyarısı, devletin sert nasihatlerinden biri gibiydi.
XXX
Televizyonlar,
Akıllı telefonlar,
Tabletler,
PC’ler,
Hepsi hepsi, modern dünyamızın renkli hipnotik ekranlarıdır.
Bir zamanlar!
Benim çocukluğumda gençliğimde yani!
Radyo güzel bir aletti.
Ben radyonun haddini bilen, beni adam yerine koyan yanını çok severdim.
O konuşur, ben hayal ederdim.
Asla haddini aşmaz, göz ekranıma girmez, dikte etmezdi.
Konuşur, geriye çekilir, izlerdi.
Sonra aynı radyo ertesi gün tekrar gelir konuşur, söyler, anlatır ve giderdi.
Yavaş yavaş eğitir.
Yavaş yavaş büyütürdü.
Acele etmezdi.
Anaya, babaya, okula, öğretmene de saygı duyardı.
En mühimi hayal etmemize fırsat verirdi.
Hızlı değildi sindire sindire verir; sabır eder ve beklerdi.
Hayallerin haddini, ayarını dinleyicisine bırakırdı.
Herkes aldığı kadarını alır, öğüten yutar, öğütemeyen kusardı.
Bu insana ve toplama iyi gelen bir şeydi.
Ayıp nedir bilir, orasını burasını teşhir etmezdi.
Müdahil olmaz, insanın meziyetine, eğitimine, cinsine, rengine, dinine saygı gösterirdi.
Kısaca kimsenin hayalinin önüne geçmez, kimsenin ekranı olmaz, hayal yüklemez, hayallerimizle oynamazdı.
Ama o radyolar..
O eski lambalı, bataryalı, pilli radyolar.
Hepimizin, insanlığın gözü ve kulağı radyolar gitti, bitti ve yitti
Yok oldular.
XXX
Televizyonlar,
İnternet,
Akıllı telefonlar
Tabletler, şaşılacak derecede aynı dili konuşuyor.
Hayal etmeye fırsatımız yok, hayal ettiriliyoruz.
Mevzunun tarım, ziraat kısmına girmiyorum bile;
Hayal bile üretemiyoruz.
Sadece hayali tüketiyoruz.
Kafamıza, gözümüze ne sokuluyorsa onu yaşıyoruz.
AVM’ye git! gidiyoruz.
Al! Alıyoruz.
Sat! Satıyoruz.
Yat! Yatıyoruz.
Gündüz işte, akşam evdeyiz.
Televizyonun karşısında yarışıyor,
Gündüz işten güçten giyemediğimizi, akşam evde moda programlarında deniyoruz.
Televizyonda mealen boşanıyor, mealen eş arıyoruz.
Akıllı telefonlar, aklımızı almış, bıngıldaklarımız geri dönmüş sanki.
Beyinlerimiz masalarına meze, beyincik kafalılar dış dünyaya esir olmuş.
Ekranlar renklendikçe, insani ekranımız kararıyor galiba.
XXX
Ne zaman Korona Virüs Covit-19 musibeti kapıya dayandı.
Önlemler arttı, sıkılaştı.
Sokağa çıkma yasağı uygulanmaya başlandı.
Ne zaman!
Evde Kal’dık!
Pencerenin de bir ekran olduğunu fark ettik; Şükür!
Sabah sisini.
Öğlen dağılan bulutları.
Sabah doğan, akşam batan güneşi.
İkindi ezanını.
Kayan yıldızları.
Cama konan kuşu.
Pencere ekranımızdan fark etmeye başladık.
İnsani reflekslerimiz geri gelmeye başladı.
Biz olmaya başladık, çoluk çocukla tekrar tanıştık.
Çele Dağı karlarını daha ne kadar sırtında taşıyacak diye sorular sorduk.
Çiçeklere su verdin mi?
Yemeğin tuzu nasıl olmuş sorularına muhatap olduk.
Pencerenin ötesinde bir ekran vardı; onu keşfetmiş olduk.
Belki de bu musibet, çaktırmadan sıhhatimiz olacak.
Daha bir sıkı fıkı bir ülke olacağız.
Daha bir dost kalacak, hal hatır sorar olacağız.
Ama galiba ve halâ!
Pencerenin berisinde, kendi yükünden bihaber,
Dışarıdaki ihtişama hayran birileri var.
Hala,
Modernizmin örümcek ağlarına yakalanmış esirlerimiz var.
XXX
Bu dünyada.
80 yaş üzeri ve 60 yaş üzeri kronik rahatsızlığı bulunan hastaları yoğun bakıma almayacağını duyuran,
Karolinska Üniversitesi var.
Bu dünyada!
Hani şu.
İklim aktivisti Greta Thunberg’in
Hani şu!
İngiltere Kraliçesinin bile çekindiği,
Hani şu!
Koç ve Süren ailelerine yakınlığı bilinen meşhur Wallenberg Ailesi’nin, ülkesi.
İsveç var.
Hani şu!
Ne yaptıkları belli değil.
Çin, ABD ve koçbaşı İngiltere var.
Tabii ve en mühim!
Şu var!
Şifreleri çözen.
"İnen yükselir, yükselen iner, parlayan söner ve yükselen durur.” Diyen…
Ülkem!
Türkiye’m var.
